Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü (AGİT)
Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’dan 57 katılımcı ülkesi ile AGİT -Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı- dünyanın en büyük bölgesel güvenlik organizasyonudur. Ortak değerleri ...
Bu Yazı Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü (AGİT) İlk olarak şu sitede yayınlanmıştır: Beynelmilel Post. Yazının kaynağı bu sitedir.
]]>Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, 57 üye ve 11 partner devleti ile Vancouver’dan Vladivostok’a kadar uzanan, Avrupa-Atlantik ve Avrasya alanında yer alan en büyük bölgesel güvenlik organizasyonu olma özelliğini taşımaktadır.
AGİT’in tarihi 1970’lerdeki “yumuşama” dönemine uzanıyor, o zamanlar adı Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) olan AGİT Doğu ve Batı arasında diyalog ve müzakere için çok taraflı bir forum olarak hizmet etmek üzere kurulmuştu. Helsinki Nihai Senedi, Helsinki ve Cenevre’de yürütülen 2 senelik müzakereler sonucunda 1 Ağustos 1975’te imzalandı. Bu belge, siyasi-askeri, ekonomik ve çevresel ve insan hakları konularında bir dizi kilit taahhüt içeriyordu. Bu taahhütler “Helsinki Proses’inin” çekirdeğini oluşturmanın yanı sıra devletlerin hem kendi vatandaşlarına hem de birbirine nasıl davranması gerektiğini düzenleyen on temel prensibi ortaya koydu.
1990 yılına kadar AGİK esas olarak katılımcı devletlerin taahhütlerini oluşturan ve genişleten bir dizi toplantı ve konferans olarak işlevini yerine getirdi. Ancak, Soğuk Savaş’ın da bitmesi ile AGİK, kalıcı kurumlar ve hareket yeteneği kazanarak yeni bir safhaya geçti. Bu kurumsallaşma aşamasının bir parçası olarak kurumun adı AGİK’ten AGİT’e dönüştürüldü.
-AGİT, bireylerin ve toplulukların yaşamlarını iyileştirmek için çok çeşitli güvenlik meselelerinde siyasi diyalog için bir forum ve ortak eylem için bir platform görevi üstlenmektedir. Bu organizasyon, siyasi-askeri, ekonomik ve çevresel ve insan boyutlarını kapsayan bir güvenlik yaklaşımı kullanır. Bu yaklaşım ve kapsayıcı üyelik yoluyla örgüt, devletler arasındaki farklılıkların aşılması ve karşılıklı güven oluşturulması için onlarla beraber çatışmaların önlenmesi, kriz yönetimi ve çatışma sonrası rehabilitasyon üzerine çalışır.
AGİT; kurumları, uzman birimleri ve saha operasyonu ağı ile içinde silahlanmanın kontrolü, terörizm, iyi yönetişim, enerji güvenliği, insan kaçakçılığı, demokratikleşme, özgür basın ve ulusal azınlıklar gibi konuları ele almaktadır.
ABD • İngiltere • Monako • Almanya • İrlanda • Norveç • Andorra • İspanya • Özbekistan• Arnavutluk • İsveç • Polonya Avusturya • İsviçre • Portekiz• Azerbaycan • İtalya • Romanya • Belarus • İzlanda • Rusya Belçika • Kanada • San Marino Bosna-Hersek • Karadağ • Sırbistan• Bulgaristan • Kazakistan • Slovakya Çek Cumhuriyeti • Kırgızistan • Slovenya Danimarka • Letonya • Tacikistan Ermenistan • Lihtenştayn • Türkiye Estonya • Litvanya • Türkmenistan• Finlandiya • Lüksemburg • Ukrayna Fransa • Macaristan • Vatikan GKRY • Makedonya • Yunanistan • Gürcistan • Malta
• Türkiye örgütün kurucu üyelerindendir.
AGİT’in siyasi liderliği, Başkanlık tarafından yürütülür. Başkanlık, Bakanlar Konseyi tarafından belirlenen bir AGİT üyesi devlet tarafından bir takvim yılı süresince yürütülür. Başkanlığın işleyişini belirlenen ülkenin dışişleri bakanlığı üstlenir. Bu süreçte yürütme organları, örgütün yürütülmesinde ve görevlerin tamamlanmasında Başkanlığa yardımcı olmaktadır. AGİT kararları, örgütün karar alma organları tarafından oybirliği ile alınır.
KARAR ALMA ORGANLARI
• Zirveler ve Bakanlar Konseyleri
• Daimi Konsey
• Güvenlik ve İşbirliği Forumu
YÜRÜTME KURULLARI
• Genel Sekreter
• Sekreterya
• Kurumlar:
– Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi
– Ulusal Azınlıklar Yüksek Komiserliği
– Medya Özgürlüğü Temsilciliği
– Saha Çalışmaları
DİĞER YAPILAR VE KURUMLAR
• Parlementerler Meclisi
• Uzlaşma ve Hakemlik Mahkemesi
• Minsk Grubu
AGİT İLE İLGİLİ KURUMLAR
• Ortak Danışma Kurulu
• Açık Semalar Danışma Komisyonu
Bu Yazı Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü (AGİT) İlk olarak şu sitede yayınlanmıştır: Beynelmilel Post. Yazının kaynağı bu sitedir.
]]>